Στη ζωή μας τείνουμε να περιμένουμε τις μεγάλες αλλαγές για να νιώσουμε χαρούμενοι: μια προαγωγή στη δουλειά, η αγορά ή μετακόμιση σε καινούργιο σπίτι, η αγορά αυτοκινήτου, ένα μεγάλο ταξίδι, ένας σημαντικός αγώνας, η έναρξη ή η αλλαγή μιας σοβαρής σχέσης ή η ενός απόκτηση παιδιού. Όμως η επιστήμη της ψυχολογίας δείχνει πως οι πιο ουσιαστικές πηγές ευτυχίας δεν βρίσκονται απαραίτητα στα «μεγάλα» αλλά στις μικρο-στιγμές χαράς — εκείνα τα φαινομενικά μικρά γεγονότα που μπορούν να αλλάξουν τη διάθεσή μας μέσα στην ημέρα.
Τι είναι οι micro-joys;
Οι micro-joys είναι μικρά «σπινθηρίσματα» θετικών εμπειριών:
Δεν κρατούν πολύ, αλλά έχουν τη δύναμη να αφήνουν αποτύπωμα στη διάθεσή μας.
Γιατί είναι σημαντικά;
Το χρόνιο στρες λειτουργεί σαν σταγόνα-σταγόνα που γεμίζει το ποτήρι. Οι μικρο-στιγμές χαράς είναι σαν τις μικρές βαλβίδες αποσυμπίεσης: δεν εξαφανίζουν το στρες, αλλά βοηθούν τον εγκέφαλο να θυμάται ότι η ζωή έχει και όμορφες αποχρώσεις.
Έρευνες δείχνουν ότι όταν εκπαιδεύουμε το μυαλό μας να αναγνωρίζει αυτά τα «μικρά», καλλιεργούμε ψυχική ανθεκτικότητα. Μαθαίνουμε να βλέπουμε θετικές πτυχές ακόμα και σε δύσκολες περιόδους.
Η έρευνα του BIG JOY Project
Μια πρόσφατη μελέτη, το BIG JOY Project, ανέλυσε τη σημασία των μικρών καθημερινών πράξεων χαράς. Συμμετείχαν σχεδόν 50.000 άτομα από πάνω από 200 χώρες, οι οποίοι για μία εβδομάδα συμμετείχαν σε καθημερινές δραστηριότητες όπως:
•Εκφράζοντας ευγνωμοσύνη
•Κάνοντας πράξεις καλοσύνης
•Γιορτάζοντας τις επιτυχίες των άλλων
•Παρακολουθώντας εμπνευστικά βίντεο από τη φύση
•Κάνοντας διαλογισμό συμπόνιας
•Αντικαθιστώντας αρνητικές σκέψεις με θετικές
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: οι συμμετέχοντες ανέφεραν αύξηση της συναισθηματικής ευημερίας κατά περίπου 25% μέσα σε μόλις επτά ημέρες.
Πώς να τα καλλιεργήσουμε;
1.Σταμάτα για λίγο. Στην καθημερινή βιασύνη δεν προλαβαίνουμε να παρατηρήσουμε. Ένα μισό λεπτό παύσης μπορεί να αποκαλύψει πράγματα που περνούν απαρατήρητα.
2.Γίνε συλλέκτης micro-joys. Σημείωνέ τα σε ένα μικρό τετράδιο ή στο κινητό σου, σαν να μαζεύεις «στιγμές θησαυρούς».
3.Μοίρασέ τα. Ένα μήνυμα σε φίλο για κάτι όμορφο που σου συνέβη, ενισχύει τη θετική επίδραση.
4.Απόλαυσέ τα χωρίς ενοχές. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι «παραγωγικό» για να αξίζει.
Το μεγάλο μυστικό του μικρού
Οι micro-joys μας θυμίζουν ότι η ευτυχία δεν είναι μόνο ο προορισμός, αλλά και οι μικρές στάσεις στη διαδρομή. Όσο περισσότερο τις αναγνωρίζουμε, τόσο πιο σταθερό και ανθεκτικό γίνεται το ψυχολογικό μας «έδαφος».
—
Γιώργος Ιωάννου
Κλινικός Αθλητικός Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτής
www.psixologos-ioannou.gr
talkto@psixologos-ioannou.gr
6944044426
Ίσως στο Λύκειο να ήσουν πρόεδρος της τάξης, να ήσουν μέλος μιας ομάδας ή να είχες μια μικρή ή μεγάλη παρέα, ή να ήσουν άριστος μαθητής, ή να προτιμούσες να περάσεις το διάλειμμα σου διαβάζοντας. Στην πραγματικότητα, αυτό δεν έχει απαραίτητα σημασία για το τι έκανες στο σχολείο, τώρα που θα κάνεις μετάβαση στη φοιτητική σου ζωή. Οι αποφάσεις και οι επιλογές, που θα πάρεις στη διάρκεια του πρώτου έτους, θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην υπόλοιπη εμπειρία των φοιτητικών χρόνων σου, καθώς σύμφωνα με έρευνες αρκετοί είναι οι φοιτητές που δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν επιτυχώς τις σπουδές τους. Αλλά περίμενε! Αυτό το άρθρο δε σημαίνει ότι πρέπει να φοβάσαι και να μην…
Μήπως κάποιες από αυτές τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές σας φαίνονται οικίες; Λέτε «ναι» σε οτιδήποτε οι συγγενείς ή φίλοι σας ζητάνε, ακόμα και αν το θεωρείτε ότι είναι άδικο ή υπερβολικό; Νιώθετε αμηχανία ή ντροπή όταν εκφράζετε τα συναισθήματά σας; Δεν ζητάτε κάτι, γιατί προσπαθείτε να αποφύγετε την κριτική ή φοβάστε την απόρριψη; Σκεφτήκατε ότι αν εκφραζόσασταν θα φαινόσασταν εγωιστές και μπορεί να μην άρεσε στους άλλους; Ή μήπως γίνεστε επιθετικοί, απαιτητικοί, επικριτικοί έχοντας στο μυαλό σας το αυτονόητο δικαίωμα, ότι θέλετε να γίνει πάντα το δικό σας, με αποτέλεσμα να χάνετε τον έλεγχο και να οδηγείστε σε απρεπείς συμπεριφορές; Αν απαντήσατε…
Η καθημερινή τριβή με το φαινόμενο της επιθετικής οδήγησης, ήταν το ερέθισμα που με ώθησε στο συγκεκριμένο άρθρο, γιατί σχεδόν κάθε μέρα θα χρειαστεί να μετακινηθώ στους δρόμους, η κατάσταση που θα συναντήσω θα είναι περίπου η ίδια: σύγχυση, νεύρα και έντονη ανυπομονησία. Θα έρθω αντιμέτωπος με οδηγούς, οι οποίοι παραβιάζουν τα όρια ταχύτητας και τους σηματοδότες, αλλάζουν λωρίδες χωρίς έλεγχο ή προειδοποίηση, χρησιμοποιούν το κορνάρισμα και οδηγούν απρόσεκτα (χρήση κινητών τηλεφώνων, μέσων κοινωνικής δικτύωσης, email). Κάποιες φορές οι συμπεριφορές εξελίσσονται σε πιο έντονες αντιπαραθέσεις καταλήγοντας σε εξύβριση, αγενείς χειρονομίες, απειλές και ξυλοδαρμό.…
«Βρίσκεσαι έξω..Μπορείς να δεις το κινητό σου τηλέφωνο εδώ και τώρα; Είναι σίγουρα το δικό σου ή κάποιου άλλου; Αν όχι, που είναι το τηλέφωνο σου τότε; Μήπως είναι στη τσάντα σου ή μήπως στο σακάκι σου; Μήπως το κρατάς στο χέρι σου; Πιθανώς να το έχασες! Η καρδιά σου χτυπάει γρήγορα, οι παλμοί σου μεγαλώνουν και ιδρώνεις όταν νομίζεις ότι έχεις χάσει το κινητό σου. Δεν πηγαίνεις πουθενά χωρίς αυτό!»
Οι περισσότεροι από εμάς έχουν σκεφθεί κάτι παρόμοιο και έχουν βρεθεί στην αντίστοιχη θέση. Συνήθως νιώθουν άγχος, θλίψη, απογοήτευση και εκνευρισμό. Η αλήθεια είναι, ότι κάθε μέρα που περνάει η συχνή ενασχόληση με τα σύγχρονα μέσα…
Σπανίως συναντάω ανθρώπους στο γραφείο μου οι οποίοι δεν έχουν να διηγηθούν έστω και μία προσωπική τους εμπειρία τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος. Παρότι περνάμε μεγάλο κομμάτι της ημέρας μας στον χώρο εργασία μας, δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι που αναγκάζονται να ενεργοποιήσουν στοιχεία της ανθεκτικότητας ή της υπομονής τους για να μπορέσουν να επιβιώσουν στη δουλειά τους, ενώ σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο, αυτοί που βιώνουν έντονο συναίσθημα δυσφορίας καθόλη τη διάρκεια της εργασιακής τους ημέρας. Για να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε μία νοσηρή κατάσταση στον χώρο εργασίας μας και να την εξυγιάνουμε, θα πρέπει πρώτα να αντιληφθούμε ότι βρισκόμαστε μέσα σε αυτή, αναγνωρίζοντας εμφανή ή λανθάνοντα…
Στους διαδρόμους της δουλειάς, στις παρέες στον δρόμο, ακόμη και μέσα στο γραφείο μου, η λέξη ChatGPT ακούγεται όλο και πιο συχνά. Είναι σχεδόν σαν να έχει γίνει ένας "αόρατος σύμβουλος" που οι άνθρωποι κουβαλούν μαζί τους παντού: στο κινητό, στον υπολογιστή, στο μυαλό τους. Άνθρωποι που έρχονται για ψυχολογική στήριξη, μου περιγράφουν πώς το χρησιμοποιούν καθημερινά — για να οργανώσουν τη σκέψη τους, να βάλουν σε τάξη τα συναισθήματά τους, να γράψουν δύσκολα μηνύματα ή ακόμη και να πάρουν αποφάσεις ζωής. Άλλοι το αξιοποιούν για να εμπνευστούν, να βρουν λύσεις σε επαγγελματικά ή προσωπικά διλήμματα, ή ακόμη και για να…