Νευρική Ανορεξία
Τι είναι η Νευρική Ανορεξία;
- Τα άτομα διακατέχονται από την έμμονη ιδέα ότι πρέπει να είναι αδύνατοι με αποτέλεσμα να χάνουν πολύ βάρος
- Είναι μια σοβαρή και επικίνδυνη για τη ζωή ασθένεια με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας (6%-20%)
- Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής και η υπερβολική ενασχόληση του ατόμου με την τροφή, τη μέτρηση θερμίδων και του σωματικού βάρους
- Αξιολόγηση της προσωπικής αξίας του ατόμου με κριτήριο το σχήμα του σώματος του και το σωματικό του βάρος.
- Η προσπάθεια του ατόμου να χρησιμοποιήσει το φαγητό και το βάρος για να λύσει ορισμένα ψυχικά προβλήματα
- Το άτομο αρνείται να διατηρήσει το σωματικό βάρος στο κατώτερο ή πάνω απο το κατώτερο όριο που αντιστοιχεί στην ηλικία και στο ύψος το
Τι προκαλεί τη Νευρική Ανορεξία;
- Εμφανίζεται σε νεαρές γυναίκες (εφηβική ηλικία: 14 - 18 ετών), αλλά και στους άνδρες
- Γενετικοί, βιολογικοί, κληρονομικοί και ιατρικοί παράγοντες (π.χ. μολύνσεις, ο ρόλος της φυσιολογίας του εγκεφάλου)
- Οικογενειακοί παράγοντες (θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, ένα ψυχοφθόρο διαζύγιο, οικονομική δυσχέρεια)
- Περιβαλλοντικοί και κοινωνικοπολιτισμικές επιδράσεις (οι διαφημίσεις του γρήγορου «πλαστικού» φαγητού, η ανάδειξη της λεπτής σιλουέτας ως ρότυπο από τα ΜΜΕ, οι πιέσεις να είναι κανείς αδύνατος, οι νόρμες της κοινωνίας)
- Προσωπικότητα (π.χ. διαταραχές διάθεσης (κατάθλιψη) ή οι αγχώδεις διαταραχές, χαμηλή αυτοπεποίθηση)
- Άλλοι παράγοντες: το επάγγελμα (αθλητές, καλλιτέχνες, μοντέλα), χρόνια νοσήματα (διαβήτης ή το άσθμα)
- Συμπερασματικά, έχει βρεθεί ότι είναι ένας συνδυασμός φυσιολογικών, ψυχικών και κοινωνικών συνθηκών
Ποιά είναι τα συμπτώματα της Νευρικής Ανορεξίας;
Η νευρική ανορεξία συνδέεται με κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Γνωστικές Αντιδράσεις: το άτομο πιστεύει ότι είναι παχύ ενώ στην πραγματικότητα είναι πολύ λεπτό, η σκέψη και μόνο ότι μπορεί να παχύνει το τρομοκρατεί, Ο φόβος του πάχους και της καταστροφής της σιλουέτας προβάλλει ως μια έμμονη ιδέα, θεωρεί τον εαυτό του υπέρβαρο ακόµη και αν οι άλλοι του λένε ότι είναι υπερβολικά αδύνατο και αρνείται ότι πεινάει.
- Συναισθηματικές Αντιδράσεις: έντονη ανησυχία του ατόμου για το βάρος, φόβος µήπως πάρει κιλά ή γίνει υπέρβαρο, κατάθλιψη, λυπηµένη και ληθαργική κατάσταση.
- Συμπεριφορικές Αντιδράσεις: έμμονη ενασχόληση του ατόμου με την εικόνα του σώματος, με τις θερµίδες και με την ποσότητα των λιπαρών στα τρόφιµα, ενταντικές δίαιτες παρόλο που είναι αδύνατο ή επικίνδυνα ελλιποβαρές, αποφεύγει σκόπιμα το φαγητό και συνεχώς χάνει βάρος, αρνείται να φάει, συχνή και επίπονη άσκηση, δραµατική απώλεια βάρους, έντονη απασχόληση με τις συνταγές και την µαγειρική (µαγειρεύει πολύπλοκα φαγητά για άλλους αλλά ο ίδιος να µην τα καταναλώνει), τελετουργικά (κόβει το φαγητό σε µικρά κοµµάτια, μασάει αργά, αρνείται να φάει µπροστά σε άλλους, κρύβει ή πετάει φαγητό), χρήση καθαρτικών, διαιτητικών, εµετικών ή διουρητικών χαπιών ή πηγαίνει γρήγορα στο µπάνιο µετά τα γεύµατα για να προκαλέσει το ίδιο το άτομο εµετό στον εαυτό του και να αποβάλλει τις περιττές θερµίδες, αποµόνωση και αποφυγή από φίλους και οικογένεια (αποτραβιέται κοινωνικά και γίνεται µυστικοπαθείς), φοράει φαρδιά ρούχα για να κρύψει την απώλεια βάρους του ή γιατί θεωρεί το σώµα του µη γοητευτικό και υπέρβαρο, μείωση σεξουαλικής επιθυμίας
- Σωματικές Αντιδράσεις: παρατηρείται υποθρεψία και διαταραχές της λειτουργίας του οργανισμού, στις γυναίκες, παρατηρείται αμηνόρροια και πιο συγκεκριμένα απουσία τουλάχιστον 3 διαδοχικών κύκλων, αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή στο σώμα, τριχόπτωση των μαλλιών της κεφαλής, δεν αντέχει το κρύο εξαιτίας της έλλειψης µονωτικού λίπους ή κακής κυκλοφορίας του αίµατος λόγω πολύ χαµηλής πίεσης, υποθερµία, οι χημικές συνθέσεις του εγκεφάλου και ο μεταβολισμός αλλάζουν, τα µάγουλα του µπορεί να είναι πρησµένα εξαιτίας της µεγέθυνσης των σιελογόνων αδένων που προκαλείται από την υπερβολική και συχνή πρόκληση εµετού, πρησµένες αρθρώσεις, κοιλιακό φούσκωµα, δυσκοιλιότητα, διάρροια και αστάθεια ηλεκτρολυτών
Πώς αντιμετωπίζεται η Νευρική Ανορεξία;
- Συνδυασμός ψυχοθεραπείας, συνεργασίας με διαιτολόγο και υποστήριξης από την οικογένεια
- Η Γνωστική Συμπεριφοριακή Θεραπεία είναι μια τεκμηριωμένη προσέγγιση για την οποία οι μελέτες μέχρι σήμερα έχουν αποδείξει ότι είναι χρήσιμη σε εφήβους και ενήλικες με νευρική ανορεξία (διδάσκει στο άτομο τρόπους για να αλλάξει τις σκέψεις και τη συμπεριφορά του σε θέματα διατροφής, να αυξήσει το σωματικό βάρος και να επιλύσει τα προβλήματά του)
- Το άτομο θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσει τη διατροφική κρίση, γιατί μέχρι τότε δεν διαθέτει τη σωματική ευεξία που είναι απαραίτητη προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ψυχοθεραπευτή
- Ο διαιτολόγος είναι εκείνος που θα δημιουργήσει ένα εξατομικευμένο διατροφικό πλάνο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ατόμου
- Η υποστήριξη από τα μέλη της οικογένειας και του στενού περιβάλλοντος είναι καθοριστικής σημασίας