Υποχονδρίαση

Τι είναι η Υποχονδρίαση;

• Το άτομο αποκτά εμμονή με την υγεία του, αναπτύσσει μη ρεαλιστικούς φόβους μόλυνσης και δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τις ιατρικές πληροφορίες
• Το άτομο πιστεύει έντονα ότι πάσχει ή είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει κάποια σοβαρή νόσο και σταδιακά πείθεται πως είναι άρρωστο
• Οι άπειρες πληροφορίες που προσφέρει το ίντερνετ αποτελούν βασικό του σύμμαχο
• Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι ότι αντιστέκεται σθεναρά στον καθησυχασμό (π.χ. πιστεύει πως οι ιατρικές εξετάσεις τους είναι λανθασμένες)

Πώς προκαλείται η Υποχονδρίαση;

• Η διαταραχή είναι εξίσου συχνή στους άντρες και τις γυναίκες και µπορεί να εµφανιστεί σε κάθε ηλικία, µε συχνότερη περίοδο εµφάνισης την αρχή της ενήλικης ζωής.
• Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες
• Οικογενειακοί Παράγοντες (π.χ. υπερπροστατευτικοί γονείς με άσκηση πίεσης στο άτομο ή το ακριβώς αντίθετο, παιδί που μεγαλώνει σε περιβάλλον αδιαφορίας και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή των γονιών επικαλούμενο σωματικά συμπτώματα)
• Έντονη επιρροή από παιδικά βιώματα
• Μετά από τραυματικές εμπειρίες (π.χ. προβλήματα υγείας σε άτομα του οικείου περιβάλλοντος προκαλούν έντονο άγχος και φόβο για νόσο ακόμα και για το θάνατο)

Ποιά είναι τα συμπτώματα της Υποχονδρίασης;

Η υποχονδρίαση συνδέεται με κάποια από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Γνωστικές Αντιδράσεις: Αρνητικός τρόπος σκέψης για την κατάσταση υγείας του (π.χ. μήπως έχω κάτι σοβαρό;), δημιουργία εφιαλτικών σεναρίων που προσπαθούν συνεχώς να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν, έμμονες ιδέες για την υγεία του, µπορεί να έχουν παρεισφρυτικές σκέψεις σχετικά µε την ύπαρξη κάποιας σωµατικής ασθένειας και να εκδηλώνουν σχετιζόµενους καταναγκασµούς, Η ανησυχία του ατόµου αφορά σε διάφορα οργανικά συστήµατα κατά την πάροδο του χρόνου ή παράλληλα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις µπορεί να περιορίζεται σε ένα συγκεκριµένο όργανο ή σε µία συγκεκριµένη σωµατική πάθηση. Το άτοµο µπορεί να τροµάζει όταν διαβάζει ή ακούει κάτι σχετικό µε σωµατικές παθήσεις, όταν κάποιος που γνωρίζει αρρωσταίνει ή από την παρατήρηση του σώµατός του και από αισθήσεις που προέρχονται από αυτό.
• Συναισθηματικές Αντιδράσεις:Έντονος φόβος, ανησυχία και άγχος για την κατάσταση της υγείας του, για άτομα με ενοχές, που δυσκολεύονται να έρθουν σε επαφή με τα αληθινά τους συναισθήματα ενώ παράλληλα, η συνεχής ενασχόλησή τους με τη σωματική τους υγεία στέκεται εμπόδιο στην ψυχική τους βελτίωση και ωρίμανση, κατάθλιψη
• Συμπεριφορικές Αντιδράσεις:Ένταση στις κοινωνικές σχέσεις επειδή το άτοµο απορροφάται απότην κατάσταση της υγείας του και συχνά περιµένει ειδική αντιµετώπιση από τους άλλους, το άτομο γίνεται εσωστρεφής και απομονώνεται από τις κοινωνικές δραστηριότητες, η οικογενειακή ζωή µπορεί να διαταραχθεί, καθώς προοδευτικά αρχίζει να περιστρέφεται γύρω από τη σωµατική υγεία του ατόµου, τις περισσότερες φορές η διαταραχή επηρεάζει την απόδοση και τη λειτουργικότητα του ατόµου, µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να ανταποκριθεί στις εργασιακές ή τις άλλες υποχρεώσεις του, κάποιες φορές εμφανίζονται και καταναγκασμοί, συχνά παρατηρείται πρόβληµα στη σχέση γιατρού – ασθενούς, αλλά και επιπλοκές από τις επαναλαµβανόµενες διαγνωστικές διαδικασίες που εµπεριέχουν κάποιο βαθµό κινδύνου, αλλά και µεγάλο οικονοµικό κόστος
• Σωματικές Αντιδράσεις: Ταχυκαρδία, στομαχικές διαταραχές, αυξομείωση βάρους, πόνους. Μ’ αυτό τον τρόπο, το άτομο βιώνει πραγματικά συμπτώματα κι έτσι συνεχίζει την πορεία του αυτός ο φαύλος κύκλος

Πώς αντιμετωπίζεται η Υποχονδρίαση;

• Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία είναι αποτελεσματική για τα άτομα με το άγχος για την υγεία, καθώς βοηθάει το άτομο να μειώσει το άγχος του και να καταφέρει να εξοικειωθεί με την ιδέα ότι δεν μπορεί να έχει τον απόλυτο έλεγχο του σώματος και της υγείας του, να εντοπίζει τις σκέψεις και τα συναισθήματα σχετικά με τις υποχονδριακές ιδέες και στη συνέχεια βρίσκει λύσεις για την την αντιμετώπιση τους